MÜSİAD Tekstil Deri ve Hazır Giyim Sektör Kurulu tarafından 23 Temmuz Çarşamba günü MÜSİAD Genel Merkezi’nde gerçekleştirilen Hazır Giyim ve Tekstil Sektöründe Acil Eylem Çözüm Önerileri Toplantısı’na MÜSİAD Genel Başkanı Sn. Burhan Özdemir, MÜSİAD Genel Başkan Vekili Sn. Ahmet Doğan Alperen, MÜSİAD Sektör Kurulları Komisyonu Başkanı Sn. Cemal Özen ve MÜSİAD Tekstil Deri ve Hazır Giyim Sektör Kurlu Başkanı Sn. Hayrettin Gümüşkaya ev sahipliği yaparken, İSO Meslek Komitesi Başkanı Sn. Süleyman Orakçıoğlu, TOBB Türkiye Konfeksiyon ve Hazır Giyim Sanayi Meclis Başkanı Sn. Şeref Fayat, İTO Meslek Komitesi Üyesi Sn. Şenol Aras, Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Sn. Toygar Narbay, IHKIB Ar&Ge Şube Başkanı Sn. Hale GÜLBAZ gibi çeşitli sektörel temsilciler katılım sağladı.

Sektörel temsilcilerin katıldığı toplantıda sektörün güncel problemleri üzerine istişarelerde bulunuldu. Yapılan istişareler sonucunda ortaya çıkan çözüm önerileri rapor haline getirilerek toplantının ardından paylaşıldı.

Toplantının ardından paylaşılan çözüm önerileri bildirgesi:

1 )- Finansal Maliyetlere Yönelik Çözümler

1. Direkt yatırım ve üretim kredilerinin genel politikadan ayrıştırılarak, faiz oranı politik faizin yarısına çekilmesi,
2. Bankaların başta kredi kartları olmak üzere, uyguladıkları komisyon oranları ve masraf adı altında oluşturdukları maliyetlerin, en aza %50 oranında azaltılması,
3. Reeskont kredilerinde faiz ve komisyonların vade sonunda alınması, bu krediler üzerinden bankaların aldığı komisyon ve diğer giderlerin %50 azaltılması,
4. Eximbank kredi destekleri firma bazında yapılan ihracat değerlerinin %20 sine çıkarılması ve bunun toplam ihracat bedelinin %10 nuna kadar ayrıca banka teminat mektubu vb. ek maliyetler getiren garantilerin istenmemesi ve vadelerin uzatılması,  ekonomik daralmanın etkisindeki üretici ve ihracatçı firmalara önemli ölçüde rekabet ve ayakta kalma gücü sağlayacaktır.
5. Konkordato ilan eden firmalardan yüklü alacağı olan firmalara, alacakları kadar kredi kullanma kolaylığı sağlanması ve maliyetinin %50 si uzun vadeli de olsa konkordato ilan eden firmalara yansıtılması yeni konkordatoların oluşmasında önleyici bir tedbir olacaktır.

2)- Dış Ticaret ve Kur Politikalarına Yönelik Çözümler 

1. Dünya ekonomileriyle birlikte gelen daralmanın yıkıcı etkisi ve enflasyon- kur artışı oranlarındaki aşırı sapmanın yıkıcı maliyetine maruz kalan üretici-ihracatçılar için gelen ihracat bedelleri en az  %10 desteklenmiş kurundan işlem görebilir, bu destek ise sadece; İhraç ürününün yerli katkı oranı en az %50 ve üzeri olan, üretimden ihracata veya yerli markasıyla üretip ihraç edenlere, kur ve enflasyon artışı dengeli hale gelene kadar sağlanabilir.
2. Döviz kur değerleme politikasının, enflasyona paralel hareketlilik gösteren politika yönünde esas alınması, bunun bir devlet politikası haline getirilmesi (atanacak bakana göre değişimin engellenmesi) ihracatçı tüm firmalarımıza, uzun vade planlarını yapabilme imkanı sağlayacaktır. İhracatta ileriye dönük fiyat oluşturamama veya yanlış tahminler sonucu zarar etme yada sipariş kaybetme pozisyonlarının ortadan kalkmasını sağlayacaktır.
3. İhracatçı firmaların fiyat tutturmasının önündeki en önemli engellerden birisi, üretimde hammadde ve ara malı olarak kullanılan ürünlerin, ithalinde uygulanan, aşırı anti damping ve gümrük vergisi adı altında alınan vergilerin kaldırılması, buna karşılık bitmiş ürün yani  nihai kullanıma ve tüketime hazır ürünlerin iç pazara ithalinde %200 vergi uygulanması ihracatçı firmalarımızın maruz kaldığı haksız rekabeti önleyecektir. Yani sermayesini, know- how unu ve yetişmiş insan gücünü  alıp Mısır vb ülkelere giden firmalar orada üretip dış ülkelere satsın. Bunda sorun yok. Sorun, bu imkanları o ülkelere taşıyıp orada ürettikleri nihai ürünü tekrar Türkiye’ye sokarak içerde kalan üreticilerin yok olmasına sebebiyet verilmesindedir.
4. Dahilde işlem rejimi kapsamındaki kullanımı imkansız hale getiren aşırı bürokratik uygulama esaslarının düzeltilmesi, bu belgelerin alımında ve kapatılması sürecindeki yetkilerin İhracatçı Birliklerine tekrar devredilmesi,
5. Yurtdışından gelen toptan alım müşterilerine (Afrika, Irak vb.) uygulanan ağır vize koşulları ve büyük çoğunlukta vize vermeme problemi acil kaldırılması,
6. Yurtdışına giden Türk vatandaşlarının özellikle Avrupa ve Amerika vize uygulamalarının iyileştirilmesine yönelik çözümlerin üretilmesi,

3)- İşçilik Maliyetlerine Yönelik Çözümler 

1. EYT uygulamasıyla sanayide yaşanan know-how ve insan gücü kaybının telafisine yönelik, işyerinde EYT den ayrılan personel sayısı kadar,  en az 1 yıl vadeli İŞKUR eğitim desteklerinin devreye alınmasına,
2. Kur -enflasyon artışı paralel hale gelene kadar ihracatçı üreticilerin işçilik desteklerinin 2.500.TL ye çıkarılmasına, işyerini kapatma noktasına gelen ve işini durduran işletmelerin, ekonomik daralma dönemini atlatabilmesi için pandemi döneminde uygulanan kısa çalışma ödeneğinin bu firmalar için yaklaşık 1 yıl süreyle tekrar uygulanması telafisi imkansız olan firma kayıplarını önleyecektir.
3. Çalışma barışını bozan ve art niyetli yapılar için kazanç kapısına dönüşen, işçi davalarında işverene yönelik haksız düzenlemelerin ortadan kaldırılmasına, ispat yükümlülüğünün iddia edene yüklenmesine,
4. Her OSB ye, Aile Bakanlığı, Sanayi Bakanlığı, OSB yönetimi, belediye ve valiliklerin ortak koordine edeceği kreşlerin açılması ve uzmanlık isteyen kreş çalıştırma yükümlülüğünü sanayicinin omuzundan alınması hem ihracatçı üreticilerin müşteri kayıpları ile cezai müeyyidelere uğramasını önler, hem de nüfus artış hızındaki azalmaya büyük katkı sunacaktır.

4)- Üretimde Kullanılan Enerji Maliyetlerine Yönelik Çözümler 

1. Yenilenebilir kaynaklardan kendi enerji santralini kuracak firmalara uzun vadeli kaynaklar ve hibeler sağlanmalı, mevcut bürokrasiye boğulmuş ve dağıtım firmalarının insafına bırakılmış uygulamaların acilen kaldırılması firmaların üretim maliyetlerini azaltmada büyük katkı sağlayacaktır. Ayrıca önemli ithalat kalemlerimizden birisi olan enerji ithalatının azalmasına vesile olacaktır.
2. Yeşil mutabakat kapsamında yapılması zorunlu uygulamalar için hibe destek programları ve mentorluk hizmetlerinin yaygınlaştırılması, özellikle Yeşil Mutabakat Protokollü kapsamındaki uygulamaların hayata geçirilebilmesi adına Avrupa Birliği fonlarından ve hibelerinden azami oranda faydalanabilme imkanlarının firmalarımıza sağlanması büyük rekabet avantajı sağlayacaktır.

5)- Lojistik Maliyetlerine Yönelik Çözümler 

1. Bölgesel lojistik merkezleri daha etkin hale getirilmesi, Doğu- Güneydoğu ve Orta Anadolu Mersin/İskenderun hattı gözden geçirilerek maliyetlerin minimize edilmesi ve daha etkin kullanılması,
2. Hava kargolar, ardiye ücretleri ve tüm limanlarda oluşan nakliyeci tekelleri iktisadi manasını kaybeden telafisi mümkün olmayan maliyetlere neden olmaktadırlar. Bu alanın behemehâl olması gereken rekabetçi çalışma koşullarına kavuşturulması,
3. Yerli taşıma araçlarıyla yapılan ihracat ürünü nakliyelerinde navlun desteği, KDV istisnası gibi uygulamalarla lojistik maliyetlerinin azaltılması, ürün maliyetlerinin rekabetçi noktaya çekilmesinde ve enflasyonun azaltılmasında büyük rol oynayacaktır.